مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان به طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها میپردازد. این شامل الزاماتی برای طراحی، نصب، و نگهداری سیستمهای برقی در ساختمانها است. این شامل مواردی مانند نصب و رعایت استانداردهای تاسیسات الکتریکی، محل قرارگیری و اتصال به تجهیزات الکتریکی، ایمنی و پیشگیری از حوادث برقی، استفاده از مواد و تجهیزات ایمن، و دیگر موارد مربوط است. این الزامات برای اطمینان از ایمنی و عملکرد صحیح تاسیسات برقی در ساختمانها تدوین شدهاند و برای ساختمانهای مختلف میتوانند متفاوت باشند.
مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان به عنوان مهم ترین منابع ازمون نظام مهندسی برق:
مبحث 13 به عنوان "مقررات تاسیسات برقی ساختمان" از جمله مهمترین منابع آزمون نظام مهندسی برق است. این مبحث، که در آزمونهای نظام مهندسی برق و مکانیک مورد سوال قرار میگیرد، برای دانلود رایگان به صورت فایل PDF در دسترس قرار دارد. همچنین، به دلیل پیچیدگی این موضوع، بهتر است که که علاوه بر ارائه فایل PDF، دورههای آموزشی ویژهای را برای آموزش جامع مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان را تهیه کنید و با هزینهای مناسب، در آزمون نظام مهندسی قبول شوید برای دانلود فایل مبحث 13 میتوانید از سایت سِودا اقدام کنید.
مبحث 13 مقررات ملی ساختمان شامل الزاماتی است که برای طراحی و اجرای تاسیسات برقی در ساختمانهای مختلف لازم است رعایت شوند. این قوانین ضروری برای پروژههای عمرانی بوده و تاسیسات برقی، به عنوان یکی از ملزومات حیاتی در ساختمان، اهمیت بسیاری دارند و باید با دقت و توجه کامل مورد بررسی قرار گیرند.
دامنه کاربرد مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان
دامنه کاربرد مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان ویرایش جدید، از ساختمانهای مختلف از جمله اداری، مسکونی، تجاری، مدارس، مراکز درمانی، صنعتی، و نمایشگاهها گرفته تا ساختمانهای دامداری و غیره را در بر میگیرد. این مبحث به عوامل زیادی مانند تابلو برق، تجهیزات کنترل و حفاظت، سیم کشی، و شدت روشنایی میپردازد.
با توجه به پیشرفتهای صنعت برق و انتشار فناوریهای نوین، بازنگری و ویرایشهای مکرر این مبحث امری ضروری است و باید در نصب تاسیسات به دقت رعایت شود. تمام پیوستهای این مبحث باید به دقت مورد بررسی قرار گیرند و ویرایشهای جدید نیز باید بهطور صحیح اجرا شوند.
اهمیت یادگیری مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان:
آشنایی با مبحث 13 مقررات ملی ساختمان، به عنوان طرح و اجرای تاسیسات برقی ساختمانها، اهمیت زیادی دارد. این مقررات بر پایه استانداردهای ملی و بینالمللی تدوین میشوند و رعایت آنها در طراحی و ساخت ساختمانها، منجر به افزایش کیفیت ساختمان میشود. پایبندی به این مقررات نه تنها امنیت و آرامش افراد را تامین میکند، بلکه کمک میکند تا صرفهجویی اقتصادی و افزایش بهرهوری به همرا آید..
یکی از شاخههای مهم مهندسی برق، برق ساختمان است که با یادگیری و رعایت مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان، میتوان بازار کار مناسبی را برای متخصصان این حوزه فراهم آورد. طراحی و اجرای صحیح تاسیسات برقی ساختمان از جلوگیری از وقوع حوادث جدی مانند شوک الکتریکی، آتشسوزی و نشت گاز جلوگیری میکند و اطمینان از ایمنی ساکنان و کاربران ساختمان را فراهم میکند.
محتوای مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان:
- الزامات مربوط به تامین نیروی برق، از جمله انشعاب، پست، و مولد
- الزامات نصب و طراحی اتاق ترانسفورماتور
- اتصال زمین
- نیروی برق اضطراری
- تابلو برق
- تجهیزات و وسایل حفاظت و کنترل
- مدارها شامل کابل کشی، سیم کشی، لوله کشی و تجهیزات سیم کشی
- تاسیسات جریان ضعیف
- شدت روشنایی داخلی
لازم به ذکر است که کلیه پیوستهای مبحث سیزدهم مقررات ملی ساختمان در صورت تصویب ضوابط، استانداردها یا ویرایشهای جدید در مدت اعتبار این مبحث، آنها جانشین مقررات، استانداردها و معیارهای قبلی خواهند شد.
این مقررات بر موارد زیر تأثیر نمیگذارد
الف) تأسیسات ساختمانی برای صاعقهگیرها
ب) مواردی که برای آنها مقررات خاص ویژه وضع شده است، از جمله اموری مانند یونیتهای برق فشار قوی، پالایشگاههای نفت و گاز، و تأسیسات خاص نظامی و دیگر موارد مشابه.
برخی از کلیات مبحث 13 مقررات ملی ساختمان
تجهیزات الکتریکی
تجهیزات الکتریکی شامل وسایل، تجهیزات، دستگاهها و موادی هستند که برای تولید، انتقال، توزیع یا مصرف انرژی الکتریکی مورد استفاده قرار میگیرند که شامل انواع مولدها، دستگاههای برقی، لوازم تابلویی، وسایل اندازهگیری، وسایل حفاظتی، مصالح و لوازم مورد نیاز برای سیستمهای سیمکشی و دستگاههای مصرفکننده انرژی الکتریکی، لوازم و تجهیزات سیستمهای جریان ضعیف و سیستمهای انتقال اطلاعات و بقیه موارد مرتبط است.
انواع سیستمهای اتصال زمین:
انواع سیستمهای اتصال زمین به منظور حفاظت از جان انسان و حیوان، اطمینان از شرایط عملکرد صحیح تأسیسات برقی و حفاظت از سیستمهای آن و سایر موارد، شامل انواع زیر میشود.:
الف) سیستم اتصال زمین ایمنی
ب) سیستم اتصال زمین حفاظتی سیستم
پ) سیستم اتصال زمین عملیاتی
ت) سیستم اتصال زمین صاعقهگیر
تأسیسات برقی
تأسیسات برقی، مجموعهای از تجهیزات الکتریکی است که به هم پیوسته برای دستیابی به یک هدف یا اهداف خاص و با توجه به مشخصات مرتبط با یکدیگر مورد استفاده قرار میگیرد.
تجهیزات الکتریکی دستی
تجهیزاتی که قابل حمل هستند و در زمان استفاده عادی با دست نگه داشته میشوند، و اگر موتور وجود داشته باشد، بخشی که جدا نمیشود، بخش جدا نشدنی از تجهیزات را تشکیل میدهد.
تجهیزات الکتریکی نصب ثابت
تجهیزات الکتریکی نصب ثابت، به تجهیزاتی گفته میشود که به نگهدارندههای محکم یا به نحوی دیگر در مکان مشخص و ثابت نصب شدهاند.
مدار
مدار (مدار الکتریکی در تأسیسات)، مجموعهای از اقلام، لوازم و تجهیزات الکتریکی در یک تأسیسات است که از یک منبع تغذیه واحد تأمین میشود و با استفاده از وسایل حفاظتی واحد، مانند محافظهایی در برابر اضافه جریان، تغییرات ولتاژ و موارد مشابه، تحت حفاظت قرار میگیرد.
الکترود زمین
الکترود زمین، یک قطعه یا قسمت هادی یا گروهی از قطعات هادی است که به صورت مستقیم و مدفون در زمین قرار دارد و اتصال الکتریکی برقرار میکند.
الکترودهای زمین مستقل
الکترودهای زمین مستقل، الکترودهایی هستند که از نظر الکتریکی مستقل از یکدیگر هستند و فاصله آنها به گونهای است که در صورت عبور حداکثر جریان از یکی از آنها، پتانسیل (تغییر ولتاژ) سایر الکترودها به نحو قابل توجهی تغییر نکند.
سخن پایانی در مورد مبحث 13 مقررات ملی ساختمان
مبحث ۱۳ مقررات ملی ساختمان، که در آن به مباحث مرتبط با نصب و راهاندازی سیستمهای الکتریکی در ساختمانها پرداخته میشود، یکی از منابع اصلی و حیاتی برای مهندسین برق است. تسلط به این مبحث ضروری است زیرا اجرای صحیح و استاندارد سیستمهای الکتریکی در ساختمانها از اهمیت بالایی برخوردار است و اشتباهات در این زمینه میتواند عواقب جدی ایجاد کند.